خدارا شاکر و سپاسگزارم که توفیق عنایت فرمود تا خدمت شماعزیزان و سرورانم برسم. موضوع جلسه همانطوری که برادر عزیز و ارجمندم جناب آقای کاظمی نیا فرمودند ، تقدیر و تشکر از شما عزیزان هست که بار سنگین کار بر دوش شماست ، از ابتدا زمانی که به ذهنم رسید که از خدمات برادر عزیزمان جناب‌آقای‌کاظمی‌نیا که مدیریتهای مختلف و گوناگون را در جمهوری اسلامی تجربه کردند ، استفاده کنیم ،عرض کردم روابط با عزیزان باید دوستانه باشد ، براحتی بتوانند شما را ببینند ،حالت حاکمیتی بالا دستی نباشد. مثل دو برادر امروز شرایط اقتضاء کرد که شما روی این صندلی باشید ، این طرف باشید وعزیزان آن طرف. شاید فردا عکس شود. اصل و هدف ارائه خدمت است و امیدوارم این اولین و آخرین جلسه با شما عزیزان نباشد و بازهم از این جلسات داشته باشیم .
بحثم را در دوبخش عرضه می دارم و امیدوارم همانطوری که مجری جلسه فرمودند ، ارزشمند باشد ، اگر خدا بخواهد.
بخش اول: که دقت شما عزیزان را می طلبد ، در خصوص نگاهی نو به مسئولیتی که دارید و داریم.
بخش دوم: در ارتباط با "حرفی چند" با شما عزیزان که در سنگر اول خدمات رسانی سازمان حج و زیارت می‌باشید.
بخش اول:
در این بخش افق دید من برای شما روشن می شود که من با این افق این مسئولیت را در اینجا پذیرفتم نگاهی نو به مسئولیتهایی که داریم .
انسان طبق فطرت اولیه اش برای هر پدیده ای دنبال سبب می گردد . یعنی این باور را در وجود انسان خداوند نهاده است که هر پدیده ای سبب دارد و علت دارد و بخاطر همین برای پدیده هایی که اسبابش مجهول است ، علت می تراشد وگاهی اوقات دست به خرافات می زند . قبلاً پدیده هایی چون زلزله ، سیل ، رعد و برق، اختلاف لیل و نهار و امثال اینها مردم علتش را نمی دانستند . ولی آن چیزی که خداوند در وجود آنها گذاشته است ، داشتند که مگر می شود رعد و برق بدون علت باشد ؟میشود کسوف و خسوف بدون علت باشد ؟ نه؛ پس باید علت داشته باشد لذا دنبال علتش می رفتند، علت را نمی یافتند، لذا برخی پناه می بردند به بعضی از خرافات و برخی هم ازضعف مردم استفاده می کردند. علم آمد و علل برخی را کشف کرد. گفت زلزله علتش چیست، سیل علتش چیست، رعد و برق علتش چیست و کسوف و خسوف علتش چیست. آیا تمامی علل راعلم توانست پاسخ دهد؟ یا خیر، پس لاجرم هنوز پدیده هایی داریم که علم علتش را پیدانکرده است . لذا خداوند می فرماید بعضی ها اهل علم هستند اما لزوماً عاقل نیستند. لزوماً هر عالمی عاقل نیست . کشور ژاپن را مثال بزنم در مسائل صنعتی و علمی پیشرفتهای خیلی خوبی داشته اند، اما چون در معرفت انسانی و علوم انسانی کار نکرده اند، می بینید آن کسی که حتی فضا را تسخیر کرده است، می آید و چیزهایی را می پرستدکه شما وقتی نگاهش می کنید ، تعجب می‌کنید. من خودم در چین دیدم، در چین یک خدایی را بنام خدای باد و یک خدایی بنام خدای خنده دارند و خدایی بنام خدای باران و بلاتشبیه مثل بعضی از مقامات مقدس کشورمان آقایانی آنجا با لباس مخصوص ایستاده اند و بقیه می آیند و تعظیم می کنند و می بوسند و ...با اینکه از لحاظ علم آن پیشرفتها را داشته اند اما از لحاظ عقلی کار نکرده اند. لذا خداوند متعال همیشه از ما خواسته است که به عقل توجه کنیم ، مسئولیت من و شما در این رابطه است که می خواهم روی آن تأکید کنم . در کاروانهای ما ، چه کربلا ، چه عمره و چه حج هستند افرادی که شایداز لحاظ علمی از من و شما خیلی بالاترند ولی ما در حج و زیارت و در عتبات کارمان روی بحث صرفاً علمی نیست و بیشتر روی عقلانیت است . باید من و شماقبل از دیگران به این برسیم که همه چیز دست خداست ، عللی پیدا شده یا نشده است . بیماریهایی که بوده و قبلاًعلتش پیدا شده یا بیماریهایی که امروز علتش پیدا نشده است. در زمان پیامبر(ص)بعضی کسوف و خسوف را نمی دانستند علتش چیست ، لذا زمانی که ابراهیم فرزند پیامبر(ص)به رحمت خدا می روند ، کسوف و خسوف را به او وصل می کنند و الان به همان سبک است .لذا وظیفه ای که داریم که وظیفه بسیار سنگینی است ، مردم را به خدا نزدیکتر کردن است تا انسان دچار انحراف نشود و زمانی که علتی را برای یک پدیده پیدا نکرد ،بداند که همه علل به خداوند متعال بر می گردد و این کار ساده ای نیست و این وظیفه من و شماست. یک موردی را از قرآن کریم عرض‌می کنم تا ببینید جایگاه علم و جایگاه عقل کجاست که اگر عقل را باور کنیم و یا مرورنماییم آنگاه نتیجه خواهیم گرفت .سازمان حج و کسانی که مسئولیت فرهنگی در حج و زیارت و عتبات دارند ، این بار سنگینرا همه با هم باید احساس کنند. تا ما معنوی نشویم، تا ما کارها را عقلانی نکنیم،نمی‌توانیم از دیگران انتظار داشته باشیم.
یک مثالی از قرآن برای شما می زنم. خداوند فرمود: من عالم را می لرزانم، لرزاندن عالم با زمین لرزه دوتاست، این است که گفتم دقت کنید که می خواهم نتیجه بگیرم. اِن کانت الا صیحه واحده فإذا هم خامدون، صیحه چیست؟ صیحه یعنی تشر. خداوند می فرماید بایک تشر ، هر آنچه که روی زمین هست ، آنها را می‌خوابانیم و کار دنیا با یک تشر تمام میشود. حالا این در مقیاس علمی و مقیاس عقلی بررسی کنید . بعد
می گوید با یک تشر دیگر برای اینها ، فإذا هم من الاجداث الی ربهم ینسلون ، یعنی با یک تشر دیگر اینها را جمع می کنیم . با یک تشر برچیدن و با یک تشر پهن کردن . این جمع کردن و پهن کردن را درقرآن حشر نامیده اند . خداوند می فرماید : ذلک حشر علینا یسیر، یعنی اینکه با یک تشر همه را جمع
می‌کنیم و با یک تشر دوباره همه را جمع می کنیم، یسیر و آسان است. چرا یسیر است ؟چون کسی که با اراده کار می کند ، خستگی ندارد . کسی که کار فیزیکی و عملی انجام می دهد ، خستگی دارد . اگر به شما بگویند این میز را از اینجا بردارید و آنجابگذارید و کار کنید ، این خستگی دارد اما اگر الان به شما بگویم در ذهنتان اراده کنید و در ذهنتان این را جابجا کنید ، این خستگی ندارد . کار خداوند "انمااذا ارادشیءان یقول له کن فیکون" است و با اراده اش تغییر ایجاد می شود . لذا حشرو نشر و جمع کردن همیشه به اراده خدا ساده است .پس اگر اینگونه است ، انسان با آن علمش نمی تواند درک کند ، چه چیزی می آید و آن خلأ را پر می کند ؟همان معنویت ، حج و عمره ، زیارت ابا عبدالله الحسین (ع) . اینها دریچه های تاریک را باز می کند .اگر آن دریچه ها باز نشود ، علم نمی تواند پاسخ بگوید و اگر اینطور شد ، می بینیداکثر جلساتی که در سازمان حج و زیارت تشکیل میشود، فقط در این خلاصه می شود که چند کیلو سیب بدهیم ، چند کیلو گوشت بدهیم ، چگونه برویم و چگونه بیاییم ، چه اتاقی داشته باشیم و... بدانیم یک حاجی ، یک معتمر و یک زائر باید با دست پربرگردد ، اگر این سیاست سازمان حج و کسانی که دست اندر کار هستند باشد . بدانیم که همه علل دست خداست و بدانیم که هر چه بخواهیم دست اوست و این امر باورمان شود تابه مردم بتوانیم منتقل کنیم. نقش انسان در خلقت بشر چیست؟ نکند که انسان فکر کندخودش خالق بشر است . خداوند متعال در قرآن می فرماید: انسان نقشش در خلقت صرفاًامنا است و لا غیر . فقط شما امنا می کنید . و در قرآن می فرماید: اَفرایتم ماتمنون ، انتم تخلقونه ام نحن الخالقون ، پدر و مادر شما فقط نقششان امنا است وما خلق می کنیم ، خلق می کنیم و خلقت به این است که یک نطفه جوانه می زند ، یک گوشه‌اش چشم میشود ، جوانه می‌زند و یک گوشه اش گوش میشود و جوانه می‌زند و یک گوشه‌اش مغز میشود و جوانه می‌زند و یک گوشه‌اش عقل میشود و این انسان پیچیده است . و خداوند می فرماید : أانتم تخلقونه؟ ام نحن الخالقون. در ارتباط باکشاورز خداوند زارع را بکار نمی برد و حارث را استفاده می کند . خداوند می فرمایدزراعت این نیست که شما یک مشت گندم از انبار بیارید و این را روی زمین بریزید.
خداوند می فرماید: افرایتم ما تحرثون ، أانتم تزرعونه ،امنحن الزارعون ما این جوانه را می زنیم و از یک حبه گندم، هفتاد حبه گندم بعمل می آوریم . لذا اینها همه اش دست خداوند متعال است آیا علم میتواند همه اینها را جواب بدهد . سکولارها گفتند علم همه را جواب می دهد. آیا اینگونه است.امروز در مجالس دنیا رأی ممتنع داریم ر أی موافق داریم و رأی مخالف داریم . ممتنع یعنی چه ؟ یعنی علم نتوانسته جواب بدهد و نه بله و نه خیر می تواند بگوید . این بار سنگین که وصل به وحی هست را چه کسی انجام دهد ؟ معنویت .کجا گیر مردم می آید ؟در حج ، در عمره و در عتبات و در عرفه ، نگاهها به مسئولیتمان باید اینگونه باشد .ولی متأسفانه زمانی که این فراموش می شود ، نگاهها به جای دیگر می‌رود . ازخداوند متعال می خواهم به همگی ما توفیق عنایت فرماید در این جهت گامهای بلندی برداریم.
بخش دوم:
دفاتر و شما عزیزان ارکان سازمان هستید و اعتقاد بنده این است واینکه می گوییم شما خط اول هستید ، این باور را داریم . لذا مشکلات را باید با هم حل کنیم و با هم مطرح کنیم .لذا وظیفه همه همکاران و معاونین که اینجا در خدمتشان هستیم این است که ما مشکلات را باید رصد کنیم . اگر جایی حق الزحمه باید افزایش پیدا کند ، چرا نه؟ هفته گذشته جلسه شورایعالی حج را داشتیم . قبل از آن یک جلسه ای با نمایندگان شما هیأت مدیره داشتیم . یک بحث بسیار منطقی درمورد معافیت مالیاتی داشتند و بین بند (ب) و بند (پ) نباید بند (پ) حاکم باشد و پارتی بازی باشد . این را در شورایعالی حج مطرح کردیم و رئیس جمهور محترم نیز نظرش مثبت بود و همان جا دستور اجرایش را دادند و الان ، باید مراحلش را طی کنیم و درشورایعالی حج تصویب شد و وزیر محترم اقتصاد هم حضور داشتند و این باید طی شود ،موقعی که مشکل مطرح می شود و سازمان می تواند پیگیری کند و دنبال نماید چرا نه؟
البته مشکلات زیاد است ، هم شما می دانید و هم قرآن به مامی گوید : لایکلف الله نفساًالا وسعها ، مشکلات را باهم مطرح می کنیم و به همان اندازه که می توانیم دنبال می کنیم . البته توقع هم از شما داریم و توقع داریم که شئونات در دفاتر رعایت شود . بعضی از گزارش هامی آید و نیازی نیست من در اینجا ذکر کنم ولی انتظاری که داریم این است که شما که مدیران موفقی هستید در این جهت هم کار کنید.
بحث در مورد عمره بحث کمی نیست . من روز جمعه با اینکه روزبارانی بود ، خودم سرکشی کردم و از نزدیک سر زدیم و استقبال مردم را دیدیم .واقعاً زمانی که انسان به مردم خدمت می کند ، فطرتش قانع می شود و آرامش بدست می آورد و اگر خلاف باشد ، عکس آن بدست می آید .
در بحث عمره ما آمدیم گفتیم عمره را هدفمند می کنیم ، چه جوسازی هایی که برعلیه ما نکردند و هنوز هم می کنند . فضای بسیار سنگینی بر علیه ما ایجاد کردند . ما چه گفتیم ؟ ما گفتیم : هر چقدر که توانستیم از عربستان ویزا بگیریم ، به این مردم می‌دهیم ، اینکه صحیح نیست که سهمیه‌ها را تقسیم کنیم و آخرش اگر چیزی ماند به مردم بدهیم، یعنی دیگران را به مردم ترجیح دادن صحیح نیست. این را گفتم و اجرایش هم می کنیم . ولی بدانید تحت فشار شدیدی هستیم که این چه‌کاری است که می کنید و این از اختیارات مدیر است ، به این هزار تا سهمیه بده و از آنجایک امتیاز بگیر، مفهوم این سهمیه اصلاً دادوستد مدیر است . من گفتم این داد و ستد را نمی خواهم و عزت دست خداست و با خدا داد و ستد می کنیم باید اولویت برای مردم باشد نه نور چشمی‌های کاذب و ...
از بین شما کسانی در حج بودند ، آنچنان در حج امسال خداوند به ما لطف کرد که الان که بنده در خدمت شما هستم و در پیشگاه قرآن کریم هستم ،خودم هم باورم نمی شد، ولی خدا کمک کرد . چون خداوند خودش می فرماید:الناس عیال اللهمی گوید :اینها خانواده من هستند . ما احادیث را کجا بگوئیم ؟ فقط پشت تریبون یاباید عمل کنیم . می گوید : این فرزند وزیر است ، این فرزند آن مسئول است. ولی خداوند می‌گوید: مردم همه عیال من هستند ، اینها همه خانواده من هستند. امسال پارامترهای موجود نشان میداد که باید حج ناموفقی داشته باشیم ، به لطف خداوند ازخود زائرین سؤال کنید ، امسال حج بسیار روان و آرامی داشتیم . من خدمت مراجع که می رسیدم، برخی تبسم می کردند و می گفتند : آقای موسوی ، گزارش نده ، بعثه های ماآمدند و گزارش داده اند.
بحث حمل و نقل هوایی را حتماً در جریانید که در سال گذشته چندین ساعت تأخیر و بارها از شهری به شهر دیگر می رفت ولی امسال اینگونه نبود. چند وقت پیش آقای شیخ موسی قربانی که پنج دوره نماینده مجلس بود ، زنگ زد و گفت آقای موسوی ، من یک ساعت زودتر رسیدم . بحث برائت ، بحث دعای کمیل ، حمل و نقل درون شهری و برون شهری ، در همه اینها خداوند آنچنان مدیریت کرد و من به دوستانم گفتم که اگر کسی از من سؤال کند که آقای موسوی ،شما بعد از پیروزی انقلاب تا کنون مسئولیتهای مختلفی داشتید ، در یک جمله تجربه ات را به ما بگویید ،می گویم تجربه این است که هر وقت نیتم خالصانه بود و کار را برای خدا کردم ، برای من توفیق حاصل شد . برای خدا کار کنیم ، البته بعضی ها فشار می آورند . از زمانی که من به سازمان آمدم ، گفتند : این تجربه ندارد . عملکرد مرا می دانند که در سفارت چگونه عمل کردم، در جاهای مختلف چگونه عمل کردم . در رابطه با کار با احد الناسی تعارف ندارم .من نیامده ام که بمانم ، آمده ام که کار کنم و لو اینکه یک روز. بعضی ها هم روز تعیین می کنند که اینها موقت هستند و ما برای همیشه هستند. گویا خودشان عمر حضرت نوح را دارند . همه چیز را الان مشخص کردند که سال آینده چه اتفاقی می افتد وچه کسی رئیس‌جمهور میشود و خودشان هم چه‌کاره هستند .(گفتند) تجربه ندارد و ما هم سکوت کردیم و گفتیم: اشکال ندارد . من 13 سال روحانی کاروان بودم ، معین بودم ورفت و آمد داشتم . آمدیم کار را شروع کردیم ، تا ورود کردیم ، بحث عمره از قبل سیستمش بسته شد و گفتند : آقای موسوی آمد ، عمره بسته شد . من می دانم اینها دردشانکجاست ، چرا این حرفها را میزنند ولی با خدا معامله کردم. خدا هم خواست که یک سیلی محکمی بزند . یک نامه و تماسی با وزیر حج گرفتم و شب ولادت امام زمان (عج)موافقت کردند و 31 هزار سهمیه عمره به ما دادند . وارد حج که شدیم ، بعضی ها هر روز در حجبرای من مشکل درست می کردند . بعضی ها بجای اینکه کمک کنند ، هر روز یا شایعه درستمی کردند ، اعصاب را خرد می کردند یا بعضی را تحریک می کردند و من تنها پناهگاهی که داشتم ، اوست . دو اهرم توکل و توسل را داشتم . به خدا توکل جستم و از ائمهتوسل . و گفتم خدا تو نیت را می دانی ، من آمدم نه برای اینکه در سازمان حج مسئول باشم. آمدم آنچه تجربه سی وچند ساله داشته ام را می خواهم در اختیار مردم بگذارم .بعضی ها نمی گذارند و در سازمان دکان باز کرده اند و در سازمان برای بعضی ها ناندارد و بعضی ها نمی خواهند اصول علوی در سازمان حاکم شود. من یک کیف بیشتر ندارم وهر وقت گفتند کیفم را دستم می گیرم و میروم . عرض کردم نیامدم که بمانم ، آمدم که کار کنم و لو اینکه یک روز در سازمانباشم و با احد الناسی در این رابطه تعارف ندارم . کار باید پیش برود . بعضی هامردم را اصلاً هیچ
می دانند . تا حرف می زنند به مدیر فشار می آورند ، به معاون فشار می آورند به مدیر دفاتر فشار می آورند ، که چه ؟ تو انسانی و اینها هم انسانند . لذا زیر بار فشارهانخواهیم رفت و اگر لازم باشد روزی با مردم در میان خواهم گذاشت . چه تماسها، چه نامه ها و چه تلفنهایی که نمی شود . من گفتم زمانی که می خواهم به شما سهمیه بدهم، یعنی باید حاجی را از هواپیما پیاده کنم ، معنی اش این است .معنی سهمیه رابگویید که چه هست ؟ شمایی که چندین سال در حج هستید . سهمیه این است 400 ویزا ازعربستان سعودی می گیرید ، می گویید اینها را به این جا ها بدهید و بعد بقیه اشبرای مردم .ما باید سیاست گذاری کنیم . مردم را در صف آوریم و مثل این است که مردمدر صف طولانی در زیر باران و برف در نانوایی ایستاده اند و کسی نان خارج از نوبت بخواهد. آخر تو چه کسی هستی؟ تو مسئولی؟خب ، باش؛ این حق مردم است.
همین مردم تو را مسئول کرده اند . لذا برای سهمیه نامه می آید و بایگانی اش می کنم و می گویم که باز هم بایگانی خواهم کرد انشاءالله .اولویت مردم هستند ، شورایعالی حج هم تصویب کرد . نگفتم سهمیه قطع شود گفتم هدفمند شود . فرض کنید یک نفرمدالی برای کشور ما آورده است ، سهمیه به او می دهیم و یک کسی اختراعی برای کشورداشته است . در موسم حج امسال مراسمی بود و یک پیر مردی را روی سن آوردند و از اوپرسیدند شما چند شهید دادید . گفت : من چهار فرزندم شهید شدند و همسرم هم شهید شد. به این شخص افتخار می کنم و می گویم این هم سهمیه و اگر این را بگویم ، مردم می گویند : آفرین . ولی نامه هایی که شما می دهید را روی سایت بفرستم و بگویم که شمااین سهمیه ها را از من می خواهید؟! خانواده شهدا ولی نعمتهای ما هستند، اینها فرزندانشان را داده اند تا الان من و شما اینجا باشیم . دانشمندی بوده ، نخبه هست و اختراعی داشته ، چشم .در میادین بین المللی پرچم ایران را بالا برده است ،چشم! سهمیه می‌دهیم.اما چون من در فلان نهاد هستم و چون هر ساله این مقدار سهمیه می گیریم؛ بایدبگویم امسال، خبری از این نیست.
در ارتباط با بحث عمره دو چیز را مطرح می کنم و وقت شما رانمی‌گیرم .
مورداول:
در رابطه با قیمت، همکاران بنده رفته اند و در رابطه با همه مسائل ازاجاره ، تغذیه و ...نه تنها گران نشد ، بلکه در طرف مقابل کمتر هم شد ، اما دراینجا مشکلات ارزی داریم . هواپیمایی سال گذشته بلیط هواپیما را 500 هزار تومان میداد ، الان یک میلیون تومان می دهد ، اگر قبلاًیک اتاق را در عربستان 200 دلاراجاره می کردند ، الان همان 200 دلار است و شاید هم کمتر اجاره کردیم اما دلار راقبلاً می دادند و در مقابل آن دلاری که می گرفتند ،1260 تومان می دادند ، الان یکدلار را که می خواهیم ، حداقل 2600 تومان باید بدهیم . لذا این قیمت از این جهت بالا است در مورد محدودیت ، بعضی مصاحبه کردند که عمره محدود شده و کم شده است ،من اینجا به عنوان مسئول سازمان عرض می کنم که عمره کم نشده است ، محدود هم نشده است. ما با توجه به اوضاع مملکتمان و اوضاع کشور پیش می رویم . اگر ارز باشد و ناوگان هواپیمایی هم این اجازه را بدهد و اوضاع اجازه بدهد ، تا جایی که بتوانیم جلو میرویم . آنچه که اعلام کردیم ، مرحله اول است و مرحله آخر نیست . با توجه به اوضاعی که در آینده پیش می آید ، اگر اوضاع به برکت ارواح مقدس انبیاء ، اولیاءو شهدا اگر اوضاع خوب بود ، باز هم اعلام می کنیم و تا لحظه آخر معتمر خواهیم فرستاد .
من اگر بتوانم (هر مقدار)از کسانی که قبلاً حق مردم را میگرفتند ، بگیرم و اینها ثواب دنیا و آخرت دارد . من از آقای کاظمی نیا و برادرانعزیزی که در خدمتشان هستیم ، می خواهم که انشاءالله جلسات مرتب داشته باشیم و مشکلات را مطرح نموده ومکتوب نماییم. آنچه که به عهده من است و باید به دولت ببرم ، می برم و جای دیگرلازم است ، می برم و دنبال
می کنم که انشاء الله مشکلات شما به حد اقل برسد.
و السلام علیکم و رحمه ا... وبرکاته